آیا عسل شکرک زده ضرر دارد؟ شکرک زدن عسل نشانه فاسد شدن عسل است؟ عسل شکرک زده را چکار کنیم؟ شکرک عسل تقلبی چه شکلی است؟ خوردن عسل شکرک زده خوبه یا نه؟ » این ها فقط بخشی از سوالات مصرف کنندگان عسل طبیعی است که تصور می‌کنند کریستالیزه شدن یا شکرک زدن عسل به خاطر غیر طبیعی بودن آن است. اما دلیل ایجاد شکرک در عسل این نیست. اگر در جستجو راه هایی برای از بین بردن شکرک عسل و دلایل ایجاد آنها هستید با ما همراه باشید؛ چرا که در این مقاله از سایت عسل قره چمن، ما به بررسی راهکارهایی برای جلوگیری از شکرک زدن عسل پرداختیم.
آیا عسل طبیعی شکرک میزند؟
بله، عسل طبیعی نیز شکرک میزند و این فرآیند کاملاً طبیعی است. شکرک زدن یا همان رس بستن عسل، به ترکیب قندهای آن، دما، رطوبت و نوع گیاهی که زنبور از آن تغذیه کرده بستگی دارد. برخلاف تصور رایج، شکرک زدن عسل نشانه‌ی تقلبی بودن یا فساد آن نیست، بلکه می‌تواند نشان‌دهنده‌ی خام بودن و عدم حرارت‌دهی بیش از حد آن باشد. البته باید توجه داشت که عسل‌های تقلبی نیز ممکن است شکرک بزنند، بنابراین این ویژگی نمی‌تواند معیار قطعی برای تشخیص عسل طبیعی باشد.
علت شکرک زدن عسل چیست؟
شکرک زدن عسل طبیعی یک فرآیند کاملاً طبیعی است که تحت تأثیر چندین عامل از جمله نوع گیاه، شرایط محیطی، میزان گلوکز و وجود مواد معلق در عسل اتفاق می‌افتد. در ادامه این عوامل را بررسی می‌کنیم.
1. تأثیر آنزیم‌ها و ترکیب عسل
زنبورها هنگام جمع‌آوری شهد گیاهان، آنزیم‌هایی را از بزاق خود به آن اضافه می‌کنند که باعث غلظت و تغییر ترکیب قندی آن می‌شود. این آنزیم‌ها موجب انحلال‌پذیری ساکاروز و گلوکز می‌شوند و اگر شرایط محیطی مناسب باشد، عسل به مرور شکرک میزند.
2. نقش نوع گیاه در شکرک زدن عسل
گیاهانی که زنبور از آنها تغذیه می‌کند، تأثیر مستقیمی بر میزان گلوکز موجود در عسل دارند. گیاهانی مانند پنبه، کلزا و آفتابگردان که گلوکز بالایی دارند، باعث می‌شوند عسل سریع‌تر شکرک بزند. اما گیاهانی مثل اقاقیا که گلوکز کمتری دارند، موجب تولید عسلی با احتمال کمتر برای شکرک زدن می‌شوند. تفاوت بین عسل بهاره و پاییزه نیز ناشی از تفاوت در نوع گیاهانی است که زنبورها از آنها تغذیه کرده‌اند.
3. تأثیر دما بر شکرک زدن عسل
دمای پایین (کمتر از ۱۴ درجه سانتیگراد) یکی از عوامل مهم در شکرک زدن عسل است. به همین دلیل توصیه می‌شود عسل را در یخچال نگهداری نکنید، زیرا محیط سرد باعث تسریع فرآیند کریستالیزه شدن آن می‌شود.
4. رطوبت و رابطه آن با گلوکز
اگر میزان رطوبت عسل افزایش یابد یا در محیط مرطوب نگهداری شود، احتمال شکرک زدن آن بیشتر خواهد شد. دلیل این امر رابطه مستقیم بین گلوکز و آب در عسل است؛ هر چه رطوبت بیشتر باشد، گلوکز بیشتری در حالت کریستالی قرار گرفته و شکرک زدن تسریع می‌شود.
5. مواد خارجی معلق در عسل
عسل خامی که فرآوری نشده و فیلتر نگردیده باشد، ممکن است دارای ذرات معلقی مانند گرده گل، موم، و بقایای زنبورها باشد. این ذرات به عنوان هسته‌هایی برای فرآیند کریستالیزه شدن عمل کرده و باعث می‌شوند عسل زودتر شکرک بزند.
عسل شکرک زده را چکار کنیم؟
عسل شکرک زده یا متبلور هیچ مشکلی برای سلامتی ندارد و همچنان خواص خود را حفظ می‌کند. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که عسل شکرک زده فاسد شده یا کیفیت خود را از دست داده، اما این باور نادرست است! بلور شدن عسل یک فرآیند طبیعی است که به دلیل تغییرات قندهای موجود در آن رخ می‌دهد.
جالب است بدانید که در برخی کشورها، عسل‌های متبلور شده محبوب‌تر از عسل مایع هستند و به عنوان نشانه‌ای از طبیعی بودن عسل شناخته می‌شوند. بنابراین، اگر با این وضعیت مواجه شدید، نیازی به نگرانی نیست!
هشدار: عسل شکرک زده برای کودکان زیر یک سال مضر است.
چگونه عسل شکرک زده را به حالت مایع برگردانیم؟
اگر ترجیح می‌دهید عسل را به حالت مایع مصرف کنید، می‌توانید آن را به روش صحیح گرم کنید. برای این کار:
- ظرف عسل را درون یک کاسه آب گرم با دمای حدود ۴۰ درجه سانتیگراد قرار دهید.
- اجازه دهید تا بخش زیادی از عسل به حالت مایع درآید.
- عسل را از آب گرم خارج کنید تا باقی‌مانده آن با گرمای خودش ذوب شود.
نکته مهم: هرگز عسل را به صورت مستقیم روی حرارت قرار ندهید، زیرا دمای بالا باعث از بین رفتن خواص مفید آن می‌شود.
پس عسل شکرک زده نه‌تنها طبیعی و قابل مصرف است، بلکه در برخی موارد حتی ترجیح داده می‌شود. اگر آن را به صورت مایع دوست دارید، فقط کافی است با روش صحیح گرم‌کردن، بدون آسیب به خواص آن، عسل را به حالت اولیه برگردانید.
فواید عسل شکرک زده
برخلاف تصور عموم، عسل شکرک زده نه‌تنها ضرری ندارد، بلکه فواید متعددی نیز دارد. این نوع عسل همچنان تمام خواص مفید خود را حفظ می‌کند و حتی در برخی موارد، به دلیل بافت متفاوت، مصرف آن برای برخی افراد لذت‌بخش‌تر است.
1. تأثیر مثبت بر بهبود زخم‌ها
عسل به دلیل خاصیت ضدعفونی‌کنندگی قوی، یکی از بهترین گزینه‌ها برای کمک به بهبود زخم‌هاست. این خاصیت باعث می‌شود روند ترمیم زخم‌ها تسریع شود و از عفونت جلوگیری گردد.
2. تقویت سیستم ایمنی بدن
مصرف عسل شکرک زده می‌تواند به افزایش قوای جسمی و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در آن، بدن را در برابر عوامل بیماری‌زا مقاوم‌تر می‌کند.
3. خواص درمانی متنوع
عسل شکرک زده علاوه بر خاصیت ضدعفونی‌کنندگی، مزایای دیگری نیز دارد، از جمله:
- خاصیت ضدسرطانی به دلیل وجود ترکیبات آنتی‌اکسیدانی قوی
- کمک به سلامت قلب و جلوگیری از لخته شدن خون
- پیشگیری از آسم و مشکلات تنفسی
- اثر ضدافسردگی و بهبود خلق‌وخو
- جوان‌کنندگی پوست و حفظ سلامت آن
4. گزینه‌ای مفید در تغذیه و آشپزی
بافت کمی سفت‌تر عسل شکرک زده باعث می‌شود در برخی دستورهای آشپزی مانند شیرینی‌پزی یا ترکیب با نان و کره کاربرد بهتری داشته باشد. علاوه بر این، بسیاری از افراد طعم و بافت عسل رس‌بسته را بیشتر می‌پسندند.
فرق رس بستن و شکرک عسل
تبلور عسل به دو شکل رس بستن و شکرک زدن شناخته می‌شود. رس بستن عسل به شکلی است که انگار مواد قندی در ته ظرف ته نشین شده است، در حالی که شکرک زدن از بالای ظرف آغاز می‌شود و به شکل بلور و قطعات شفاف در سطح عسل مشاهده می‌شود. وقتی که عسل شکرک میزند و متبلور می‌شود، عسل چسناک‌تر شده و رنگ روشن‌تری به خود می‌گیرد. دلیل این امر این است که در حین متبلور شدن، گلوکز از آب جدا می‌شود.
پس به طور کلی می توان گفت که عسل هنگام رس بستن، بلورهای کوچکتری ایجاد می‌کند و در نگاه عادی قابل مشاهده نیستند، در حالی که شکرک زدن بلورها یا قطعات بزرگتری تشکیل می‌دهد که به راحتی قابل مشاهده هستند.
راه های جلوگیری از شکرک زدن عسل
هیچ لزومی ندارد که شما از شکرک زدن عسل جلوگیری کنید؛ چرا که شکرک زدن یا تبلور عسل، تاثیر مخربی بر روی عسل یا سلامتی انسان ندارد. اما اگر برای شما مهم است و دوست ندارید که عسل شکرک زده یا رس بسته مصرف کنید، ما به شما راهکارهایی را ارائه می دهیم که ممکن است از شکرک زدن عسل شما جلوگیری کند.
جلوگیری از شکرک زدن عسل در محیط بدون رطوبت
یکی از این راهکارهایی که برای جلوگیری از شکرک زدن عسل پیشنهاد می‌شود، کاهش رطوبت محیطی است. محیط مرطوب و شکرک زدن عسل باهم ارتباط مستقیمی دارند. گلوکز یکی از مهم ترین علت های شکرک زدن عسل است، هنگامی که آب موجود داخل عسل بیشتر شود، گلوکز عسل نیز بیشتر خواهد شد و به شکل شکرک در عسل خود را نشان می‌دهد. اگر که عسل طبیعی را در محیط مرطوب نگه دارید، تمایل به شکرک زدن آن بیشتر می‌شود؛ به همین دلیل است که عسل های شمال و مناطق مرطوب زودتر شکرک میزند.
جلوگیری از شکرک زدن عسل با تنظیم دمای محیط
یکی دیگر از عواملی که ممکن است بر شکرک نزدن عسل طبیعی تاثیرگذار باشد دمای محیط است. طبق گفته محققان دمای ۱۴ درجه باعث شکرک زدن عسل می‌شود و در دمای بالاتر یا پایین‌تر از ۱۴ شرایط رس بستن عسل محدودتر می‌شود.
برخی ها می‌گویند برای ماندگاری بیشتر و شکرک نزدن، عسل را درون فریزر بگذارید یا اینکه آن را حرارت دهید؛ اما این کار درستی نیست و باعث خراب شدن عسل طبیعی می‌شود. به طور کلی پایین بودن دما یکی از عوامل تسریع کننده شکرک عسل است. دلیل این مسئله این است که، دماهای زیر ۱۴ درجه چسبندگی عسل را از بین می‌برد و در این صورت، مواد خارجی عسل شروع می‌کند به رسوب کردن و شکرک زدن. پس نیازی به دماهای غیر معقول نیست؛ همین که شما عسل طبیعی را دورتر از دمای ۱۰ تا ۲۰ درجه سانتیگراد نگه دارید از شکرک زدن آن جلوگیری می‌کنید.
عسل شکرک زده بهتره یا عسل حرارت دیده؟
عسل شکرک زده و عسل حرارت دیده، مزایا و معایب خاص خود را دارند ولی به طور کلی عسل حرارت دیده به دلیل اینکه ممکن است طی فرآیند حرارت دیدن بخشی از طعم، ویتامین و خواصش را از دست داده باشد، توصیه نمی‌شود. اما برای افرادی که علاقه ای به خوردن عسل شکرک زده ندارند، استفاده از عسل حرارت دیده مناسب تر است. عسل شکرک زده فقط ظاهر کریستالی گرفته ولی مواد معدنی و خواص درمانی آن تغییری نکرده است. در نهایت، انتخاب بین عسل شکرک زده و حرارت دیده به سلیقه و نیازهای شما بستگی دارد.
روش حرارت دادن عسل برای از بین بردن شکرک
برای از بین بردن شکرک عسل و دستیابی به عسلی شفاف، یک ظرف آب گرم را با دمای ۴۰ درجه سانتیگراد آماده کنید و ظرف عسل را درون آن قرار دهید. پس از اینکه عسل روان شد و به حالت مایع درآمد عسل را خارج کنید. به این نکته توجه داشته باشید که گرمای مستقیم و زیاد از حد به عسل موجب از بین رفتن خاصیت‌های درمانی و دارویی آن می‌شود. پس از گرمای شدید پرهیز کنید و هیچ مواد شیمیایی دیگری برای جلوگیری از شکرک زدن عسل به آن اضافه نکنید. همچنین لازم به ذکر است که اصلا نباید عسل را در مایکروویو گرم کنید.
شکرک عسل تقلبی چه شکلی است؟
علت شکرک زدن عسل طبیعی یک فرایند کاملا طبیعی است؛ اما برای عسل تقلبی شرایط متفاوتی صادق است. اغلب عسل‌های تقلبی حاوی مقادیر زیادی قندهای مصنوعی هستند و نه فروکتوز و گلوکز طبیعی؛ بنابراین بیشتر شبیه شربت با ترکیبات شیمیایی ساختگی هستند. حال آنکه عسل طبیعی فرایند کریستالیزه شدنش به طور طبیعی صورت می‌گیرد به خاطر وجود قندهای طبیعی آن است. برای تشخیص شکرک عسل تقلبی می توانید آن را به آزمایشگاه ببرید. البته این کار هزینه زیادی در پی خواهد داشت. بنابراین بهترین روش خرید عسل طبیعی از یک منبع معتبر است.
سوالات متداول
1. آیا شکرک زدن عسل به معنی فاسد شدن آن است؟
خیر، این یک فرآیند طبیعی است و تاثیری بر کیفیت و خواص عسل ندارد.
2. آیا می‌توان بافت شکرک عسل را معیار تشخیص طبیعی بودن آن دانست؟
خیر، میزان گلوکز، شرایط نگهداری و نوع گیاه منبع شهد، بر روی بافت کریستالی عسل تأثیرگذار هستند.
3. آیا نگهداری عسل در یخچال باعث شکرک زدن آن می‌شود؟
بله، دمای پایین یکی از عوامل تسریع‌کننده کریستالیزه شدن است.
جمع‌بندی
شکرک زدن عسل یک فرآیند طبیعی است و نشان‌دهنده تقلبی بودن آن نیست. برای جلوگیری از شکرک زدن، بهتر است عسل را در محیط خشک و در دمای مناسب نگهداری کنید. اگر عسل شما شکرک زد، می‌توانید با روش گرمادهی غیرمستقیم آن را به حالت مایع برگردانید. انتخاب بین عسل شکرک‌زده و مایع بستگی به سلیقه شما دارد، اما از نظر ارزش غذایی تفاوتی ندارند. فروشگاه قره چمن، انواع عسل های طبیعی را با قیمت مناسب و کیفیت درجه یک، به فروش می رساند. می توانید جهت خرید همین حالا از طریق سایت اقدام کنید.
.png)
دیدگاه ها